Vai trò của dinh dưỡng đối với sự phát triển hệ thần kinh và trí não của trẻ được nhiều bậc phụ huynh quan tâm. Bài viết dưới đây chúng ta cùng tìm hiểu về quá trình hình thành hệ thần kinh của trẻ và cách giúp trẻ phát triển toàn diện bằng cách cung cấp những dưỡng chất tốt cho hệ thần kinh. Hệ thần kinh của trẻ nhỏ
Khi mới sinh, não của trẻ sơ sinh chứa 14 tỷ tế bào thần kinh, tương tự như não của người lớn. Tuy nhiên, đến 8 tuổi, các tế bào đã được biệt hóa hoàn toàn. Trong năm đầu đời; hệ thần kinh của trẻ phát triển nhanh chóng.
Đặc biệt; não của trẻ sơ sinh nặng khoảng 400 gam; và từ 900 đến 1000 gam đến năm 1 tuổi. Đến 8 tuổi; chúng nặng 1200-1300g; và trưởng thành đạt 1400 g. Đây là kết quả của quá trình myelin hóa các cấu trúc thần kinh và sự biến đổi của vỏ não. Vậy myelin sheath là gì?
Myelin hóa là quá trình chất béo dần dần bao quanh các dây thần kinh; và làm thay đổi trọng lượng và cấu trúc của não. Quá trình này bắt đầu từ tháng thứ 4 khi thai nhi chào đời; tiếp tục sau khi trẻ chào đời; và kết thúc khi trẻ được 8 tuổi. Giai đoạn trẻ khi sơ sinh đến 2 tuổi là lúc quá trình Myelin hóa diễn ra mạnh nhất và trọng lượng não cũng tăng nhanh nhất. Theo đó, quá trình này đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển và hoàn thiện hệ thần kinh; đến mức tế bào thần kinh sẽ không hoạt động nếu không được myelin hóa hoàn toàn.
Chậm Myelin hóa sẽ làm trẻ bị chậm phát triển về tinh thần và vận động như chậm nói; chậm biết đi; giảm khả năng nhận thức so với bạn bè đồng trang lứa. Dưới đây là 2 loại chất dinh dưỡng phát triển hệ thần kinh trẻ em:
Chất béo
Quá trình Myelin hóa đặc biệt cần chất béo để giúp phát triển tổ chức thần kinh. Thường những năm đầu đời; những trẻ được nuôi bằng sữa mẹ thì có hệ thần kinh phát triển tốt hơn vì trong sữa mẹ giàu Lipid; chứa nhiều loại acid béo; bao gồm cả acid béo no (như a.palmitic; a. myristic; a.stearic; a.butyric) và các loại acid béo không no (như a.oleic, a.linolenic, a. arachidonic (ARA); a.linoleic; a.docosahexaenoic (DHA))… Đặc biệt, trong sữa mẹ lipid ở dạng phức tạp; khi kết hợp với phosphat sẽ tạo thành Phospholipids hay Sphingolipids (như Sphingomyelin). Sphingomyelin chiếm đến 40% tổng số lượng Phospholipids có trong sữa mẹ và là thành phần cơ bản cấu thành lớp vỏ myelin bao quanh dây thần kinh; giúp dẫn truyền xung động thần kinh và các tín hiệu qua màng tế bào vào trong tế bào.
Như vậy, Sphingomyelin đóng vai trò là chất dinh dưỡng phát triển hệ thần kinh đặc biệt quan trọng cho sự phát triển não bộ của trẻ nhỏ. Trẻ được nuôi bằng sữa mẹ sẽ có hệ thần kinh phát triển
Choline
Để tổng hợp được chất béo Sphingomyelin cần phải có Choline; một chất dinh dưỡng có công dụng gần giống vitamin và cần thiết để duy trì chức năng; hoạt động của các tế bào trong cơ thể. Tiền chất của Choline là Acetylcholine; đây chính một chất dẫn truyền xung động thần kinh trung gian và góp phần vào quá trình lưu trữ trí nhớ. Ngoài ra; choline cũng đóng vai trò chuyển hóa chất béo nên nếu trẻ thiếu choline thì chất béo sẽ bị tích trữ nhiều tại gan.
Do Sphingomyelin và Choline đều là chất dinh dưỡng phát triển hệ thần kinh tối quan trọng đối với quá trình hình thành; phát triển trí thông minh của trẻ. Do vậy; cha mẹ cần phải bổ sung hai chất này vào khẩu phần ăn của phụ nữ đang mang thai để mẹ có thể bổ sung dưỡng chất cho con qua máu của mình. Đồng thời; để trẻ tăng cường phát triển trí tuệ thì cũng nên cung cấp Sphingomyelin và Choline vào bữa ăn của trẻ qua thực phẩm hàng ngày.
Hiện nay nhiều loại thực phẩm dành cho phụ nữ đang mang thai và trẻ nhỏ cũng đã được tăng cường Sphingomyelin; Choline – đều là những dưỡng chất đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển và hình thành trí não của trẻ../.
Nguồn: Vinmec.vn
