Hầu hết bệnh nhân đột quỵ cần được chăm sóc lâu dài để cải thiện chất lượng cuộc sống. Trong trường hợp này, việc cho ăn thật là cần thiết để chăm sóc bệnh nhân, đặc biệt ở những bệnh nhân không tự ăn được mà phải cho ăn qua ống thông dạ dày.
Tai biến mạch máu não hay đột quỵ là một trong những căn bệnh phổ biến hiện nay. Các trường hợp bệnh nhân bị đột quỵ cần được chăm sóc toàn diện về mọi mặt. Nhất là các trường hợp đột quỵ qua cơn nguy kịch cần được chăm sóc lâu dài để cải thiện chất lượng cuộc sống. Trong trường hợp này; việc cho ăn thật là cần thiết để chăm sóc bệnh nhân; đặc biệt ở những bệnh nhân không tự ăn được mà phải cho ăn qua ống thông dạ dày.
Đầu tiên là nhu cầu dinh dưỡng của bệnh nhân đột quỵ. Yêu cầu về năng lượng: Đối với những bệnh nhân nằm liệt giường không đi lại được thì chỉ cần cung cấp khoảng 25 kcal/kg thể trọng/ngày. Tinh bột và chất béo là hai nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể con người; vì vậy cần giảm hai loại năng lượng này so với khi còn khỏe mạnh.Trung bình mỗi ngày cần cung cấp khoảng 1200-1500 kcal cho người có cân nặng trung bình 50-55kg. 
Nhu cầu chất đạm
Chất đạm là chất quan trọng nhất cho sự phục hồi và cải thiện sức khỏe; cung cấp đủ chất lượng và số lượng giúp giảm các tình trạng viêm nhiễm; teo cơ; suy giảm miễn dịch…Cần lựa chọn nguồn cung cấp đạm chất lượng cao, ít chất béo bão hòa, ít cholesteron.
Cần đảm bảo chất đạm 1g/kg cân nặng/ngày.Tổng lượng chất đạm cần khoảng 50-60 gr/ngày cho người có cân nặng trung bình 50-55kg. Nếu có bệnh khác kèm theo như suy thận; suy gan; đái tháo đường thì cần tham khảo ý kiến bác sĩ dinh dưỡng để điều chỉnh lượng đạm cho phù hợp.
Nhu cầu vitamin và khoáng chất
Vitamin và khoáng chất giúp chuyển hóa các chất đa lượng; kích thích các hoạt động trao đổi chất trong cơ thể; bảo vệ cơ thể.
+ Vitamin C, E có vai trò chống oxy hóa.
+ Canxi làm ổn định huyết áp; điều hòa nhịp tim; sắt và acid folic để tạo máu.
+ Selen chống oxi hóa…
Ngoài ra tăng cường cung cấp đủ chất xơ tạo phân giảm táo bón nếu giảm nhu động ruột và prebiotic duy trì cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột do dùng thuốc kéo dài.Tiếp theo là cách cho bệnh nhân ăn; những trường hợp bệnh nhân có rối loạn nuốt hoặc bệnh nhân không tự ăn được cần nuôi ăn qua ống thông dạ dày hoặc mở dạ dày ra da. Ở mức độ nhẹ; người bệnh còn ăn bằng miệng được nhưng có rối loạn về nuốt; thì cần chú ý các điểm sau:
+ Dịch đặc sẽ dễ nuốt hơn.
+ Thức ăn ấm dễ nuốt hơn.
+ Nên ăn và nuốt thật chậm; từng ít một.
+ Nếu ăn thịt nên ăn thịt hầm nhừ hay các loại thức ăn có nước sốt.
+ Ăn nhiều bữa nhỏ đầy đủ dinh dưỡng.
Nuôi ăn qua ống thông dạ dày đúng
Ăn bao nhiêu là đủ?
Liều lượng thông thường cần đạt 1500 kcal/ngày (tương đương 1500 ml/ngày).
Lượng thức ăn trong ngày được chia đều cho các cử ăn; trung bình mỗi cử từ 250 -300 ml.
Nên bắt đầu cho ăn với lượng ít và tăng dần lên trong vài ngày nếu mới bắt đầu cho ăn qua ống.
Ví dụ: Bệnh nhân 50kg bị tai biến mạch máu não; tình trạng chung ổn định; nhưng vẫn chưa ăn được và cần nuôi dưỡng qua ống thông tại nhà. Nhu cầu năng lượng trung bình là 1500 kcal/ngày tương đương 1500 ml pha theo đúng hướng dẫn.
Mỗi ngày cho ăn 6 lần (6 giờ-9g-12g-15g-18g-21g). Mỗi lần cho ăn 250ml.
Cách cho ăn: 2 cách
+ Cho ăn bằng bơm tiêm (60cc): cho thức ăn chảy từ từ; không dùng piston để đẩy cho chảy nhanh.
+ Cho ăn nhỏ gịot: nếu bệnh nhân bị trướng hơi sau ăn; hoặc có trào ngược thức ăn nên cho ăn nhỏ giọt chậm qua túi ăn có nút điều chỉnh giọt; nâng đầu cao khoảng 30-45 độ khi cho ăn và giữ như vậy khoảng 30 – 60 phút.
(Trước và sau khi ăn nên tráng ống bằng 30ml nước chín)
Cách làm súp xay
Nguyên liệu dùng để nấu 1 lít súp xay:120g gạo; 120g thịt heo nạc, 50g bí đỏ, 50g khoai lang, 20gdầu đậu nành (4 muỗng cà phê), 15g đường cát (3 muỗng cà phê gạt), 2g muối (2 muỗng gạt yaourt).
Cho 1.5 lít nước để sau khi nấu xong còn 1 lít (tương đương 4 chén).Súp sau khi nấu phải đặc mới đạt yêu cầu chất lượng. Sau đó đem xay nhuyễn rồi cho thêm 5 muỗng gạt men tiêu hoá Maltaz vào trong súp sau khi xay còn ấm nóng, khoảng 10 phút sau súp sẽ lỏng dần. Cuối cùng, lọc súp qua rây. Súp sau khi lọc sẽ lỏng và chảy tốt qua ống thông.
+ 1 lít súp xay cung cấp 850 kcal, 30g đạm, 30g chất béo và 120g chất bột đường (khi lọc qua rây chất đạm sẽ bị giảm do bị giữ lại trên rây).
+ 1 lít súp xay có thể chia làm 3 đến 4 lần ăn:
* Nếu ăn 2 cử súp/ngày thì chỉ nấu phân nửa lượng trên.
* Nếu ăn 4 cử súp/ngày thì cũng nấu 1 lần súp, chia phân nữa xay nhuyễn rồi cho thêm nửa men như trên vào. Phân nữa súp còn lại sẽ cất vào ngăn mát tủ lạnh, chừng nào ăn lấy ra hâm lại, xay nhuyễn và cũng thêm bột và men, rồi lọc lại như cách trên./.
Nguồn: Benhvien115.com.vn
